Sosyal Kolaylaştırma - Merak #4
İlk Patreon Destekçim!
Patreon hesabımı geçen bültende söylediğim gibi açtım ve duyurusunu yaptım. İlk Patronum ise İsmail Can oldu! Hoş geldin İsmail Can! Ve burada herkesin önünde teşekkür ederim! Harika bir topluluk olmaya ddoğru hızla ilerleyeceğiz.
Siz de Patreon'dan destek olmak isterseniz hesabım: Patreon Çağrı Küpeli
Sosyal Kolaylaştırma
Sosyal kolaylaştırma, kişinin yapacağı herhangi bir durum sırasında çevresinde var olan kişilerin etkisi ile performasında görülen yükselme olarak ifade ediyor. Genellikle yapacağımız işleri birilerinin izlediğini gördüğümüzde rahatsız oluruz. Masamızın başına birisi gelip yaptığımız işleri devam ettirmekte zorlanırız. Klavyede tuşlara basarken sanki ilk kez klavye kullanıyoruz gibi bir hal alabilir.
Oysa sosyal kolaylaştırma, çoğu zaman bizleri motive ediyor. Örneğin spor yaparken başkalarının olduğu durumlarda daha hevesle yapabiliriz. Özellikle atletler incelendiğinde antrenmanlarında dahi en iyi derecelerini birilerinin onları izlediğini bildiklerinde gösterdikleri görülmüş.
Bu etki sayesinde kendimizin en iyi versiyonuna erişebiliyoruz. Uzun süredir üzerinde çalıştığınız bir konuyu anlamanız istendiğinde, karşınızdaki kişilerden güç alarak çok daha etkili ve tutkulu bir şekilde anlatabiliyoruz. Bu neden bu kavram oldukça önemli geliyor bana.
Tabii sosyal kolaylaştırmadan bahsederken, insanların iyi gelmediği anları da ifade etmiştim. Bu duruma da sosyal kaytarma adı veriliyor. Genellikle yakın çevremizin desteğini arıyoruz. Ancak daha ilgisiz ya da daha negatif eleştirilerde bulunabiliyorlar. Kilo vermek için diyet yaparken bir anda arkadaşınız "ya şuraya harika bir hamburgerci açılmış! Hadi gidiyoruz" dediğinde sizin içinizden en iyi halinize ulaşmanız yerine diyetten vazgeçmenize neden olabiliyor. Bu durumda kişiler bizde kaytarmaya neden olabiliyor. Buna da sosyal kaytarma deniyor.
Bu nedenle topluluk önünde çalışırken insanların varlığından yararlanmak için kendi vereceğimiz tepkileri fark etmek, bizde oluşacak etkinin kendimizin en iyi haline erişmemize katkı mı sunacak, yoksa kaytarmamıza neden olacak bakıp seçmemimizi sağlayabilir. Tabii ki bu durum bir hayli zor. Ne dersiniz?
Video: Khan Academy - Sosyal Kaytarma ve Sosyal Kolaylaştırma
Meraklı Soru
“Güneş her biri için aynı saatte doğmadığından -bu çoğunlukla her birinin işitme duyusunun keskinliğine bağlıydı- kimi erken kimi geç uyandılar.” Bu cümle Saramago'nun Körlük romanından. Gelin kendimize şu soruyu soralım: "Bu hafta hangi farkındalıklara uyandım?"
Yardım İstemek
Yardım istemek öyle zor ki, pek çoğumuz küçük durumlarda dahi yardım istemekten çekiniyoruz.
En son hangi konuda, kimden yardım istediniz? İstediğiniz yardım size nasıl hissettirdi?
Yargılanmaktan korkuyoruz. Güçsüz ve sanki birisine muhtaçmışız gibi görülmekten korkuyoruz. Oysa bence yardım isteyebilmek cesaret gerektiriyor. Bilmediğini ya da yapamadığını fark etmek ve bu konuda bir destek arayışının güçsüzlük değil, aksine güçlenmek demek olduğunu düşünüyorum. Neden mi? Yanıtım bölümde :)
Bölümde de bahsettiğim, insanlar neden yardım istemekten korkarlar:
Yargılanma korkusu
Kendi üzerindeki kontrolünü kaybetme veya teslim olma korkusu
Çok sorarsam başkaları Muhtaç olduğumu anlayabilir.
sonucu varsay
Etkileşimden korkmak
Savunmasız olma hissi
Aşağılık veya üstünlük kompleksi
Zaman gecikmesi, uzun zaman oldu sormadım
Bağımsız fikirli, yardım istemiyorum
İlk defa soruyorum sormamalıyım
İnsanlar aptal olduğumu düşünecek
Bunu zaten bilmeliydim neden sorayım ki?
Daha fazlası sizi bölümde bekliyor.
📢 Bir de bölümün sponsoru Hiwell Online Psikolojik Danışmanlık merak listesi için “merak10” koduyla %10'luk bir indirim sunuyor. Uygulamayı indirip size özel uzman ile tanışmayı ve kodu kullanmayı unutmayın.
Merak Listem
Neredeyse herkes Metaverse'ü ve NFT'leri anladı ya da anlamaya çalışıyor. Koray Birand bu konuda bilmeniz ve dikkat etmeniz gerekenleri anlattığı videosu ilgimi çekti. Hem yarattığı avatar ile bu videoyu gerçekleştirmesi de izlemeyi ayrı keyifli kılıyor. Link burada.
+90 kanalının hazırladığı "Türkiye'de Ermeni Olmak" videosu bu hafta izlerken kesinlikle bültende yer almalı dedim. Ermeniler, ülkemizde artan ırkçılık, ayrımcılık ve nefret söylemlerinde en çok yer verilen kesimlerin başında geliyor. Bu durumu değiştirmek için, önce kendimizi sorgulamak önemli. Örtük ayrımcı söylemlerimiz var mı? Bu video bunun için güzel bir referans olabilir.
Hayatımızda anlam bulmayı ararken bazen kayboluyoruz. Bir yön arıyoruz. Nereye gideceğim? Struthless bize 5 pratikle yönümüzü bulabileceğimizi söylüyor. Bakmak ister misiniz? Hayatta Yönünüzü Nasıl bulabilirsiniz?
Podcast Önerileri:
Berrak Yurdakul'un "Yedi Çeşit Evet" podcastinin Kendimize söz geçirebilmeye evet bölümüne göz atabilirsiniz.
No Stupid Questions podcsatinin adını çok sevdim. Konuları da ilgi çekici. Para hakkında konuşmak neden zordur? bölümü bana iyi geldi. (bölüm İngilizce)
Mirgün Cabas ve Ozan Kozanoğlu'nun "Nereden Başlasam?" podcastinde "Eşkiyalık"ı inceliyorlar.
Okuma Önerileri:
HBR'de "Liderliğiniz Hakkında Aldığınız Çelişkili Geribildirimleri Anlamlandırmak" yazısını sevebilirsiniz.
Slovaj Zizek'in Matrix incelemesi yazısını okumak ilginizi çekebilir. Bir hatırlatma, Zizek yazısı yazarken Matrix'i izlemediğini ve izlemeye değer bulmadığını söylüyor.
Ankara'nın balkonları ve korkulukları üzerine muazzam bir hesap! Takip edin derim.
Haftanın düşüncesi
"I've had a lot of worries in my life, most of which never happened."
"Hayatımda pek çok endişe yaşadım, çoğu hiç gerçekleşmedi."
Mart Twain
Rica
Meraklı insanlar, bülteni daha fazla kişiyle ulaşmasını sağlamak için bana yardımcı olur musunuz? Sosyal medya hesaplarınızdan paylaşabilir, arkadaşlarınıza abone olmalar için gönderebilirsiniz. Şimdiden teşekkür ederim. Merakla kalın!
Çağrı